Айыл чарбасындагы экономика жана ишкердүүлүк кафедрасы
Кафедранын тарыхы
Айыл чарба экономикасы жана ишкердүүлүк кафедрасы 1936-жылы негизделген. 1965-1984-жж. аралыгында кафедра «Экономика жана айыл чарба өндүрүшүн уюштуруу» деп аталып, Кыргыз ССРинин эмгек сиңирген экономисти, профессор Э.И.Арабаев жетектеген. Кийин кафедранын аталышы «Айыл чарба экономикасы» деп өзгөртүлүп, кафедра башчы милдеттерин доцент Батырканов Ж.М. (1985-1990), доц. Алкадыров М.А. (1990-1992), проф. Абдымаликов К.А. (1992-1995), проф. Жузенбаев Б.Ж. (1995-2004), доц. Искаков Т.И. (2005-2007) аткарышты. Кийин «Э.И. Арабаев атындагы агрардык экономика» кафедрасын проф. Джумалиева Э.Б. (2008-2010), Э.И. Арабаев атындагы Айыл чарбасындагы экономика жана ишкердүүлүк кафедрасын доц. м.а. Оганова Г.О. (2010-2011), доц. Өскөнбаев А.Б. (2012-2014) жетектешти.
2014-жылдан бери кафедраны экономика илимдеринин кандидаты, доцент Шералиева Ж.А. жетектеп келет. Кафедра экономикадагы интеграциялык процесстерди эске алуу менен агрардык сектордун экономикасынын өсүшүнүн учурдагы көйгөйлөрүн жана келечегин изилдөөгө багытталган билим берүү жана илимий-изилдөө иштерин жүргүзөт.
Кафедранын окутуучусу, PhD кандидат Адияева Ч.К. 2017-жылдын 1-мартынан 31-майына чейин Норвегиянын Ас шаарындагы Табигый илимдер университетинин (NMBU) алдындагы Экономика жана бизнес колледжинде “Экономика жана агробизнестеги жогорку билим берүү программасын жана изилдөөлөрдү бекемдөө” аттуу кызматташуу долбоорунун алкагындагы программасына катышып келген.
Кафедранын ага окутуучусу Оганова Г.О. 24-31.03.2019 аралыгында Эрасмус+ окуу программасынын алкагында, Вайнштефан-Трисдорф табигый-так илимдер университетинде (Германия), “Айыл чарбасын башкаруу” (IMA) эл аралык магистратура курсунун «Эл аралык айыл чарба маркетингинин стратегиялары» жана «Агрардык саясат» милдеттүү дисциплиналары боюнча квалификациясын жогорулаткан.
2020-2021-окуу жылында кафедранын окутуучулары Борбордук Азия жана Түштүк Кавказ өлкөлөрүн өнүктүрүү боюнча айыл чарба университеттеринин консорциумунун (CASCAD) долбоору боюнча сабактарды өткөрүштү.Кыргыз Республикасындагы кооперативдерди колдоо боюнча Окуу-маалыматтык жана консультациялык борборду түзүүнүн демилгечиси Айыл чарба экономикасы жана ишкердүүлүк кафедрасы болгон. Борбор 2018-жылы түзүлүп, түрк донордук уюму ТИКАнын каржылоосу менен ачылган.
Кафедранын окутуучулары университеттин 6 факультетинде, Мааламат системалары жана аралык билим берүү институтунда жана колледждерде 40тан ашуун дисциплиналар боюнча кыргыз жана орус тилдеринде сабак беришет, кафедранын жалпы окуу жүгү болжолдуу түрдө 7000 саатты түзөт. Бардык предметтер боюнча типтүү жана жумушчу программалар, окуу-методикалык комплекстер иштелип чыккан.
Айыл чарба экономикасы жана ишкердүүлүк кафедрасынын окутуу багыттары
К.И. Скрябин атындагы Кыргыз улуттук агрардык университетинин Э.И. Арабаев атындагы Экономика жана менеджмент факультетинин Айыл чарба экономикасы жана ишкердүүлүк кафедрасы Кыргыз Республикасында агробизнес үчүн экономист-менеджерлерди даярдоочу база болуп саналат.
- «Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу»
- «Дүйнөлүк экономика» (чет тилдерин тереңдетип үйрөнүү менен)
- «Экономика жана ишканаларды башкаруу»
«Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» профили – бул ар кандай уюштуруу-укуктук формадагы ишканалардын эсептик-экономикалык, аналитикалык, илимий-изилдөө, уюштуруучулук жана башкаруучулук кесипкөй ишмердүүлүгү үчүн экономика бакалаврларын даярдоо.«Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» профили боюнча бүтүрүүчүлөр ар кандай тармактардагы, чөйрөлөрдөгү жана менчик түрүндөгү ишканалардын жана уюмдардын экономикалык, финансылык, маркетингдик, өндүрүштүк-экономикалык, аналитикалык кызматтарында, финансы, кредиттик жана камсыздандыруу мекемелеринде, мамлекеттик жана муниципалдык бийлик органдарында экономист жана менеджер болуп иштей алышат. Диплом алгандан кийин «Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» профили боюнча бакалаврлар магистратурада төмөнкү багыттар боюнча окуусун уланта алышат: «Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» жана аспирантураны төмөнкү адистиктер боюнча: 08.00.05. «Экономика жана эл чарбасын башкаруу».«Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» профили боюнча бакалаврлар үчүн билим берүү программасынын максаттары:• ишкананын ишинин теориясы жана практикасы, тармактык рыноктордун иштеши жана өнүгүшү, компаниянын рынокто жүрүм-турумунун стратегиясын жана тактикасын калыптандыруу, маркетинг, баа жана инновациялык саясат чөйрөсүндө жогорку квалификациялуу адистерди даярдоо;• экономикалык илим жана практика чөйрөсүндө чыгармачылыкка даяр, өзүн-өзү өнүктүрүүгө жана үзгүлтүксүз билим алууга жөндөмдүү, терең билимдүү интеллектуалдык инсанды калыптандыруу;• чарбалык милдеттерди чечүүдө тажрыйбага жана практикалык ыктарга ээ болуу• өзгөрүү жана белгисиздик шарттарында багыт алуу жөндөмүн өнүктүрүү, заманбап ишкананы башкаруу көйгөйлөрү.«Өзгөчө статус» алган Университеттин Окуу-методикалык бирикмеси тарабынан иштелип чыккан Билим берүү стандартынын талаптарына ылайык «Экономика» багыты боюнча «Ишкананын экономикасы жана аны башкаруу» профилинин студенттери университеттин кесиптик циклдериндеги (жалпы кесиптик жана негизги бөлүктөр) бардык дисциплиналары боюнча билим алышат.Экономика эң универсалдуу экономикалык адистик болуп саналат, ал бизнести натыйжалуу жүргүзүүнүн жана өндүрүштү уюштуруунун ыкмаларын жана ыкмаларын өздөштүрүүгө, ишканалар үчүн эң аз чыгым менен мыкты натыйжаларга жетишүүгө, ошондой эле алардын стратегиялык атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн камсыз кылууга мүмкүндүк берет.
Кафедранын курамы
Шералиева Жаныл Абжалбековна
Кафедра башчысы жана э.и.к. доцент
E-mail: sherjan.2004@mail.ru
Парпиева Нуржамал Ракпаровна
nrparpieva@mail.ru
Оганова Гульнара Ормоновна
g_oganova@mail.ru
Осмоналиев Акылбек Шарипович
e-mail: osmonaliev248@gmail.com
Адылбекова Нурзат Оматовна
adylbekova-n@mail.ru
Адияева Чынара Кенешовна
ad.chinara@gmail.com
Ашымбаева Таалайгул
ataalaygul84@mail.ru
Алмашова Алия Бактыгуловна
almashova.aliya@mail.ru
Жолдошбекова Касиет Узенбековна
Kkasiet99@gmail.com